عزالدین تنها فرزند آقا ذبیح الله ابطحی در تیرماه 1301 شمسی در عراق (سلطان آباد) در کوچه نقاشها متولد شد . کوچه نقاشها در انتهای کوچه کربلایی محمد آقا قرار دارد و با آن تقاطع است کوچه کربلایی محمد آقا از ضلع رشقی باغ ملی (میدان شهدا) و نزدیکی خیابان ملک (شهید رجایی) آغاز شده و تا اول کوچه باغها امتداد دارد .

بنابراین کوچه نقاشها در انتهای کوچه کربلایی محمد آقا و ابتدای کوچه باغها و نزدیکی جو بالا (جوی بالا) واقع شده و آن را می توان هم جز محله منق آباد و هم جز محله عباس آباد بشمار آورد.

این کوچه به جهت آنکه خانه ی آقا ذبیح الله ابطحی و برادرش آقا اسدالله ابطحی و خانه آقا شیخ محمد ابن جلال سه نقاش مشهور فرش در مجاورت یکدیگر ، در آن قرار داشت ، به کوچه نقاشها معروف بود که بعدا نام آن به کوچه ابطحی تغییر یافت .

عزالدین به سن هفت سالگی در سال 1308 شمسی در کلاس اول ابتدایی مدرسه دولتی توفیق عراق مشغول تحصیل شد . که مدیر آن محمود ملک زاده و معلم کلاس اول محمد رضا فرشید بود.

عزالدین در سال 1314 شمسی در مدرسه دولتی توفیق ، به اخذ تصدیق شش ساله ابتدایی موفق شد و با تشکیل دبیرستان پهلوی در آن به تحصیل دوره اول متوسطه پرداخت و پس از سه سال گواهی نامه سیکل اول متوسطه را در سال 1317 شمسی بدست آورد .

سپس در همان سال برای تحصیل در سیکل دوم وارد دبیرستان صمصامیه شد ،که مدیریت آن به عهده حمید داوران بود و دبیران برجسته آن زمان اراک از جمله آقا حسن فرید هزاوه ای ، شیخ علی نخستین ، ابراهیم دهگان (پدر تاریخ اراک) ، هدایت الله قاطان و بروخیم در آن تدریس می کردند.

در سال 1319 شمسی عزالدین با معدل بالا گواهی دیپلم پنجم متوسطه رااز دبیرستان صمصامیه دریافت کرد .در این دو سال نکته جالب و به یاد ماندنی برای عزالدین ، شخصیت والای آقا حسن فرید هزاوه ای و وسعت دانش ریاضی وی و اصرار و تلاش او در تعلیم ریاضیات به محصلان بود.

چون در اراک سال ششم متوسطه (رشته طبیعی) دایر نشده بود ، به ناچار عزالدین به شهر همدان عزیمت کرد و سال ششم طبیعی را در دبیرستان پهلوی همدان طی کرد و بین چهل نفر محصلان آن کلاس ، به لحاظ تحصیل نمرات بالا خصوصا در زبان فرانسه و ریاضیات حائز رتبه اول گردید و موفق به اخذ مدال علمی شد .

عزالین در شهریور ماه 1321 شمسی باشرکت در کنکور دانشکده پزشکی تهران و پذیرفته در آن ، به تحصیل در این دانشکده پرداخت .در آن هنگام رئیس دانشکده پزشکی دانشگاه تهران یکی از پزشکان برجسته فرانسوی به نام پرفسور ((شارل ابرلین )) بود ، که قبل از آن استادی کرسی آسیب شناسی دانشکده پزشکی استراسبورگ ((فرانسه)) را به عهده داشت.

در دانشکده پزشکی تهران آموزش به عهده عده ای استاد فرانسوی و عده ای استاد ایرانی از پزشکان تحصیل کرده فرانسه از جمله پرفسور یحیی عدل (متخصص جراحی ) ، دکترصادق پیروز عزیزی(متخصص بیماریهای داخلی ) ، دکتر علی وکیلی (متخصص بیماریهای داخلی ) ، دکتر امیر علم ،دکتر وارطان ، دکتر مصطفی حبیبی گلپایگانی (متخصص آسیب شناسی ) ، پرفسور شمس (متخصص چشم پزشکی ) ، دکتر نصرت الله باستان (متخصص چشم پزشکی ) ،دکتر محمد علی ملکی (متخصص بیماریهای پوست ) ، دکتر شرقی (متخصص بیماریهای پوست ) ف دکتر منوچهر اقبال (متخصص بیماریهای عفونی ) بود .

عزالدین دوره شش ساله دانشکده پزشکی را با موفقیت طی کرد و در سال 1327 شمسی موفق به اخذ دره دکتری پزشکی شد .او جزو شاگردان برجسته کلاسهای پزشکی به شمار می رفتع و هوش فوق العاده و قدرت فراگیری او موجب تحسین و شگفتی استادان می شده و آینده ای درخشان برای او پیش بینی می کردند.

دکتر ابطحی نخستین مطب خود را به سال 1328 شمسی در خیابان حصار (پاسداران) دایر کرد و در آن موقع ویزیت او برای هر بیمار مبلغ یک تومان (ده ریال ) بود.

پس از دو سال ، در سال 1330 شمسی محل مطب خود را تغییر داد و به طبقه دوم پاساژ جدید الاحداث اوایل خیابان عباس آباد منتقل نمود. در همین سال در بهداری اراک استخدام شد و صبح ها در درمانگاه بهداری و بعداز ظهرها در مطب به کار پزشکی و درمان می پرداخت .

در سال 1336 شمسی در انتهای خیابان عباس اباد ، خانه ای برای سکونت بنا نمود و قسمتی از آن را به مطب اختصاص داده و از آن تاریخ تاکنون در این محل به کار اشتغال دارد .دکتر ابطحی همانطور که استادانش به درستی حدس زده بودند، از نخستین سال طبابت از پزشکان طراز اول اراک شناخته شده ، و در تشخیص بیماریهای داخلی و بیماریهای بومی شایع در اراک دارای قدرت شگفت اور استثنایی است و اکثر خانواده های اراکی مرهون خدمات پزشکی و درمانی او می باشد .

به اقتضای انسانیت و صداقتی که در وجود اوست ، بین بیماران تفاوت نمی گذارد و مریض را هر کس که هست ، بیماری می داند که باید تلاش و استعداد درخشان خود را برای تشخیص و معالجه بیماری او بکار برد و عامه مردم که این مطلب را دریافته اند به شدت به وی علاقه مند می باشند و پاس اورا نگاه می دارند ، بطوریکه کمتر کسی بین مردم اراک محبوبیت دکتر عزالدین را دارا می باشد.

وی خصلتهای انسانی پدر عارف و بزرگوارش آقا ذبیح الله را به ارث برده و از آغاز جوانی به ثروت و مقام مطلقا اعتنا نداشته و وجودش را وقف خدمت به مردم زادگاهش و تربیت فرزندانش نموده است . دکتر عزالدین ابطحی در سال 1331 شمسی با خانم قدس اعظم ذییحی( فرزند ذبیح الله ذبیحی از بازرگانان فرش اراک ) ازدواج کرده و فرزندان شایسته این دو ، چهار پسر بود به نام های :

1-دکتر مسعود رضا ابطحی : که نظیر پدرش ، پس از گرفتن دکترای پزشکی بلافاصله به اراک مراجعت کرده و از پزشکان این شهر است .

2-مهندس همایون ابطحی : فارغ التحصیل رشته مهندسی برق دانشگاه صنعتی شریف (تهران)و فوق لیسانس سیستمهای کنترل ، از کالج سلطنتی انگلستان .

3-مهندس منوچهر ابطحی : فارغ التحصیل دانشکده نفت (آبادان) و دکتری خود را از کشور نروژدریافت کرده است .

4- مهندس شهریار ابطحی : فارغ التحصیل رشته متالوژی (فلز شناسی) دانشگاه صنعتی شریف ، و دکتر ی خودرا در زمینه متالوژی از کشور نروژ دریافت کرده است . (واعظ زاده ، 1374 ، 136تا146)

  1- دکتر موسس نیسا نیان

موسس (movses  ) در سال 1901 میلادی (1280 شمسی)در باشکاله یکی از شهرهای ارمنی نسین واقع در خاک عثمانی (ترکیه) به دنیا آمد . و از کودکی تا نوجوانی در مدرسه ارامنه آن شهر به تحصیل پرداخت .در سال 1914 میلادی(1293 شمسی) هنگامی که موسس 13 ساله بود ، به انگیزه اختلاف و دشمنی دیرینه بین ترکهای عثمانی و ارامنه ، حاکمان عثمانی ، دست به قتل عام ارامنه باشکاله زدند و پدر و مادر و خویشاوندان موسس همگی کشته شدند.

گروهی از کودکان و نوجوانان ارمنی که اولیای آنان به قتل رسیده بودند و موسس هم جزو آنان بود ، تحت حمایت یکی از شیوخ کرد عثمانی قرار می گیرد و او برای نجات جانشان ، هویت ارمنی آنان را پنهان نگاه می دارد . سال بعد موسس به ایران گریخته وارد سلماس می شود و پس از مدتی کوتاه به تبریز می رود و در مدرسه ارامنه تبریز دوسال دیگر به تحصیل ادامه می دهد و بعد به ایروان (پایتخت کشور ارمنستان) عزیمت کرده ، به مدت سه سال در دانشکده پزشکی آن شهر به تحصیل طب مشغول می شود.

موسس سپس عازم کشور فرانسه می شود و بقیه ی تحصیلات پزشکی خود را در دانشکده طب دولتی پاریس ادامه داده و بالاخره با موفقیت دوره پزشکی را در دانشگاه سوربن پاریس می گذراند و به دریافت دکترای پزشکی با درجه ی عالی نایل می شود.

موسس هنگام تحصیل در پاریس با یک دختر خانم پرستار فرانسوی به نام (( ژزفین )) ازدواج می کند و پس از خاتمه تحصیلات در پاریس به اتفاق او به ایروان باز می گردد و از آنجا وارد کشور ایران شده و تابعیت این کشور را می پذیرد و از آن پس رسما جزو ایرانیان ارمنی به شمار می آید .

دکتر موسس نیسانسان در سال 1310 شمسی با همسر و فرزندانش به عراق (سلطان آباد) آمده و این شهر را برای اقامت و کار بر می گزیند و به مدت سی سال ، تا سال 1340 شمسی در اراک می ماند. مطب او در اول خیابان عباس آباد در طبقه دوم یک خانه اجاره ای واقع در روبروی شهرداری فعلی اراک بود (روبروی پارکینگ در حال احداث میدان شهدا )

وی چون علاقه داشت خانواده اش در رفاه کامل زندگی کنند ، ابتدا خانه وسیعی در خیابان عباس آباد نزدیک چهار راه ارامنه اجاره کرد و سپس خانه مشجر و بزرگی در نزدیکی پل فرنگی خریداری کرد و در آنجا سکونت داشت . دکتر نیسانیان مردی بود ، بی اندازه هوشمند و در تشخیص و درمان بیماریهای داخلی و بیماریهای بومی اراک ، استعدادی شگرف و باور نکردنی داشت ، در تمام مدتی که در اراک به کار پزشکی اشتغال داشت ، بهترین پزشک بیماریهای داخلی به شمار می رفت ، و پزشک دیگری نتوانست نظیر او باشد .

در دورانی که تعداد پزشک اندک بود ، وجود او در اراک فایده بسیار داشت و نعمت شمرده می شد.دکتر نیسانیان مردی بود جدی و با نزاکت و تمیز و خوش پوش، با جذبه و عبوس و کم حرف، او هرگز نمی خندید حتی تبسم نمی کرد . در عین حال یسیار نجیب و حساس و سمپاتیک و دوست داشتنی بود.

دکتر نیسانیان مانند بیشتر ارامنه ، پیرو مذهب گریگوری مسیحی بود و چهار پسر به نام های گریگور ، ویلهلم ، ادوارد و ارمن داشت . چون اوقات فراغت خود را بیشتر صرف اموزش و تربیت فرزندانش می کرد ، پسران او در مدارس اراک از لحاظ توجه به درس و تحصیل و از جهت تربیت نمونه بودند.

پسرانش دوره ابتدایی و متوسطه را در اراک طی کردند و سپس به تدریج آنان را برای تحصیلات دانشگاهی به پاریس فرستاد و در آخر همسرش را برای سرپرستی فرزندانش روانه همانجا کرد و خانه بزرگ خود را در نزدیکی پل فرنگی فروخت و تنها در حیاط اجاره ای پشت مطب خود سکونت گزید .

در سال 1340 شمسی دکتر نیسانیان سی سال سکونت در اراک را کافی دانست و به تهران رفت و مطب خود را در نزدیکی میدان حسن آباد ، چهارراه عزیزخان ، کوچه امیری دایر کرد . دکتر نیسانیان پس از یک سال اقامت در تهران ، در اثر پیشامد دردناک رانندگی جان باخت . بدین تفصیل که برای دیدار یکی از دوستان ارمنی خود به بابلسر رفته بود و در بازگشت از بابلسر به تهران ، که با یک ماشین سواری کرایه ای در حرکت بود ، ماشین در نزدیکی نور به شدت به کوه تصادف کرده و دو سرنشین آن دکتر نیسانیان و راننده ارمنی فوت کردند.

دکتر نیسانیان در تاریخ 4 ژوئن 1962 (14 خرداد ماه 1341) به سن شصت و یک سالگی در گذشت و در گورستان ارامنه تهران به خاک سپرده شد.

دکتر نیسانیان مورد احترام مردم اراک بود و به او علاقه فراوان داشتند و پس از فوت وی ، خیابان ارامنه را که بین خیابان عباس آباد (چهاره راه ارامنه) و خیابان بانک کشاورزی واقع شده است و خیابان خیام نامیده می شد، با تغییر اسم ، خیابان نیسانیان نامگذاری کردند

متأسّفانه نام این خیابان تغییر داده شد و کم­کم می­رود تا یاد و خاطره این طبیب مردمی به فراموشی سپرده شود. حال با توجّه به موقعیّت مکانی این خیابان که به کلیسا منتهی می­شود و سکونت ارامنه عزیز اراکی در مجاورت آن، ضمن ارج نهادن به مقام تمام انسانهای شریف و زحمتکش، امیدواریم به زودی شاهد نصب تابلوی "خیابان دکتر نیسانیان " باشیم.     روحش شاد و یادش گرامی باد.

چشمه چپقلی؛ داروخانه طبیعی ایران

28کیلومتر مانده به جنوب غربی شهر اراک، درست در بالادست روستای «رباط میل»، گردشگاه «چپقلی » بر سینه با صلابت رشته کوه «سفیدخانی » قرار گرفته است. تفرجگاهی که چشمه معروف آن، دوای هزار و یک درد است و هر سال گردشگران زیادی برای نوشیدن از این چشمه معدنی راهی اراک می شوند.

تفرجگاه سرسبز چپقلی بیش از 35هکتار محوطه جنگلی دارد و البته هوایی دلپذیر، که خوراک این روزهای داغ تابستانی است.

پارک جنگلی چپقلی اراک از شرق به رشته کوههای «میران» و «سفیدپی» از غرب به کوههای «کلاغ نشان» و «قدمگاه»، از شمال به دشت شازند و خطوط لوله نفت و از جنوب به کوه های «تخت بزرگ» و «قالیخانی » منتهی می شود. منطقه ای که با وجود زمستان های سرد، بهار و پاییز معتدل و تابستانهای خنکی دارد و گزینه خوبی برای سفرهای تابستانی به شمار می رود.

ادامه مطلب...

اراک کلان شهر شد ؟

1500 هکتار به محدوده قانونی شهر اراک افزوده می شود

دنیای اقتصاد – اراک – «اراک به جمع کلانشهرهای کشور پیوست». این جمله به عنوان مصوبه سفر سوم دولت به استان مرکزی بود که نخستین زمزمه های آن، از مدت ها پیش با مطرح شدن الحاق شهرهای کرهرود و سنجان به شهر اراک آغاز شده بود.
    وعده ای که با وجود همه ابهامات و علامت سوال هایی که امروز برای یافتن شاخص ها و نشانه های لازم برای کلانشهرشدن در ذهن بسیاری از کارشناسان و حتی شهروندان باقی گذاشته است، سرانجام با مهر تایید دولت به عنوان ثمره تلاش و پیگیری سیاست گذاران و تصمیم گیران حوزه شهری مطرح شد تا شاید تصویر شهری با پارکینگ های طبقاتی، مترو، مونوریل، بزرگراه، سیتی سنترو... را در آینده ای نه چندان دور شاهد باشیم

  ادامه مطلب...

 این بنا در اولین گذر سمت چپ بعد از چهار سوق بازار اراک ، در مقابل گذر مدرسه سپهداری قرار دارد . در ساخت این بنا دو دوره جداگانه دیده می شود : ضلع جنوبی آن متعلق به دوره قاجار و ضلع شمالی آن مربوط به سال های 1332 هجری قمری است . بنا در دو طبقه شکل گرفته است .

طبقه همکف شامل اتاق های زمستان نشین ، آشپزخانه ، انبارهای آذوقه و ورودی اصلی بنا است و طبقه اول شامل اتاق های شاه نشین و تابستان نشین است . سازه اصلی بنا از خشت تشکیل شده و پی ها را به وسیله سنگ های بزرگ و دوغاب گل آهک ساخته اند . نما سازی بنا با استفاده از آجر ، کاشی ،گچ و قیر است . این بنا همچون بناهای اولیه مسکونی شهر سلطان آباد درون گرا با حیاطی مرکزی است و در سه طبقه جهت شرق ، شمال و جنوب دارای ساختمان هایی است که به سمت حیاط گشوده می شوند. این بنا به عنوان مسکونی مورد استفاده قرار داشت .

پل دوآب

پل دو آب در منطقه سوق الجیشی ((دوآب)) بنا شده و رابط مکان های باستانی بین دشت کزاز در جنوب ، دره شرا در شمال ، منطقه لرستان در غرب و هم چنین ناحیه اراک در شرق است .

در مجموع طول پل 130 متر و عرض آن بین 5/5 تا 7/5 متر نوسان دارد و بلندترین نقطه پل از کف رودخانه 5/7 متر ارتفاع دارد .

این پل دارای هشت چشمه بزرگ و کوچک با طاق های تیزه دار است . هر پایه از جلو دارای موج شکن تیز و از پشت دارای پشتیان است . مصالح ساختمانی به کار رفته در پل عبارتنداز : سنگ ، آجر و گل آهک . بنای پل از پایین به بالا به ارتفاع حدود 2/1 متر سنگ کاری شده و فاقد عناصر تزیینی است . امروزه از این پل جهت عبور احشام و عبور و مرور مردم استفاده می شود.

منبع:کاظمی دهقی ، قاسم ، رحم دل ،محمد ، سیمای میراث فرهنگی استان مرکزی ،چاپ انتشارات میراث فرهنگی کشور 1383

مقالاتی در باره ی اراک و استان مرکزی
مدارس قدیم اراک (سلطان آباد)
شهید علی هاشمی سنجانی
5- دکتر تقی ملکی
4- دکتر عزالدین ابطحی
3- دکتر ابراهیم مرادیان
3-دکتر سید محمد شهرجردی
2- دکتر عزالدین ابطحی
آشنایی با پزشکان شهر اراک
چشمه آب معدنی اراک
اراک
خانه حسن پور در اراک
[عناوین آرشیوشده]