|
بازار اراک
از لحاظ تاریخی بازار هسته مرکزی و اصلی را در زندگی شهر تشکیل می دهد و به طور کلی مرکز تجاری و اقتصادی شهر می باشد. انواع مراکز خرید، فروش، پخش و توزیع کالا و فعالیت های دفتری در آن قرار دارد
بازار دارای دو محور شمالی جنوبی به طول 880 متر بوده به طور کاملاً مستقیم در مرکز شهر قدیمی از دروازه قبله در جنوب به دروازه راهزان (نام روستایی در شمال شهر اراک است ) در شمال امتداد داشته است که متأسفانه دو گذر از قسمت شمالی آن تخریب شده است. بازار شرقی غربی به صورت محور عمود بر بازار اصلی قرار دارد این دو بازار در محل چهارسوق یکدیگر را قطع می کنند. طول بازار شرقی غربی نیز 600متر بوده است
سقف بازار از طرف جنوب تا یکصد متر (یک گذر) دو طبقه بوده و ارتفاع سقف آن 8 متر می باشد ولی در سالهای گذشته به علت بی توجهی مسئولین و مالکین قسمتی از سقف ابتدای آن فرو ریخته و سر در زیبای آن در زمان ساختمان بانک ملی (اول بازار) از بین رفته است سقف اول بازار را با صفحات آکوستیکی بسیار زشتی پوشانده اند که تعداد زیادی از قطعات آن آویزان است و وضع زننده ای را به وجود آورده است
عرض بازار از ابتدا تا انتها 5 متر است ارتفاع چهارسوق حدود 13/3 متر دو پوش بوده که از لحاظ زیبایی و فن معماری از بناهای در خور توجه است عرض بقیه بازار نیز 5 متر است
بازار اصلی به 8 گذر تقسیم شده و طول هر گذر آن حدود 100 متر است . در هر گذر حدود 50 باب مغازه وجود دارد که در جمع بیش از 500 مغازه است. در سالهای اخیر به علت قیمت سرسام آور سرقفلی، تعداد کثیری از مغازه ها را از بافت و فرم اولیه خارج کرده و هر مغازه را به دو باب مغازه تغییر داده اند در مجموع بازار حدود 20 سراچه و تیمچه دارد از بازار شرقی غربی در زمانهای اخیر به علت ایجاد خیابانهای جدید از دو طرف دو گذر را خراب کرده و تبدیل به خیابان شده اند در شرق خیابان شهر گرد(شهرجرد که از نام روستایی گرفته شده است ) و در غرب خیابان مولوی (که اکنون تا خیابان حصار بیشتر امتداد ندارد و بقیه تخریب شده است )
تیمچه ها و سراها
در مجموعه بازار حدود 20 تیمچه و سرا وجود دارد که حدود 18 واحد آن در قسمت جنوبی بازار قرار دارند
از جنوب به شمال تیمچه ها بدین قرارند
· سرای حاج میرزا محمدعلی خان
· سرای فرائی - طباطبایی که ابتدا جزء مراکز تفریحی و سرگرمیها از قبیل تآتر و چایخانه و غیره بوده است
· سرای قمی ها که تقریباً از حالت تجاری بیرون آمده است
· سرای کریمی که در سالهای قبل حاج نصراله کریمی آن را مرمت نموده است
· سرای اکبریان که مرکز تجارت فرش است
· سرای ناظمی که به سرای آقائی معروف است و مرکز تجارت فرش و غیره ودارای سه قسمت میباشد
· سرای هزاوه ایها - مرکز تجارت فرش
· سرای کرمانشاهی
· سرای تقوائی و عدلی
· سرای کتابفروشها
· سرای گلشن
· سرای کاشانی
· سرای آقائی معروف به نقشینه
· سرای آقائی معروف به صندوق سازها
· سرای آقائی مرکز خرازی معروف به سرای یهودیها
· سرای نوذری معروف به میرزا سمیع یا حاج ملا محمود پدر نوذری، فرش وبلور
· سرای آقائی شامل دو سرا، سرپوشیده و باز - فرش و متفرقه
سرای نوذری
این سرا مرکز یکی از ظریفترین و زیباترین مجموعه تیمچه ها و گالریها را که جهت تجارت فرش مورد استفاده اند شکل می دهد. ساختمان این سرا دوطبقه است، و راهروهایی در دو طبقه آن و در پشت یک سری ستونها قرار دارند
دسترسی بازار نسبت به این تیمچه قدری نامتقارن بوده و در دوپهلوی مجاور این سرا پلکانهایی تعبیه شده است که به گالریهای طبقه بالا منتهی میشوند و در مرکز قسمت
ورودی به یک تیمچه عظیم با شکوه موازی با آکس بازار وجود دارد و مجموعه توسط
دو سرسرای طویل و مرتفع (دالان بلور فروشها و دالان قائم ) در اطراف این دو سرا به بازار متصل می شودبین گالریها و تیمچه و سرا و در هر دو طبقه دفاتر تجاری با سقفهای گنبدی نیم دایره وجود دارند که بسیار زیبا می باشند و دارای سقف گنبدی شکل و پنجره های چوبی (معروف به فرانسوی) که بداخل باز می شوند و نیز نرده های محافظتی چوبی کنده کاری شده می باشد
در سالهای اخیر اکثر سراها به علت رکود بازار فرش وعدم صادرات آن ازرونق افتاده ا ند عدم بیشتر مغازه ها و دفاتر تجارت و تولید فرش درمعرض تعطیل شدن قرار گرفته اند
www.arak200.org :
·
| 
